Munyika yanhasi ine rhythm yehupenyu uye yakaoma mamiriro ehupfumi, vakawanda uye vakadzi vari kuedza kuenzana nevarume muzvose zvachose. Panyaya iyi, mhuri dzinokosha dzimwe nguva dzinoenda kumashure. Izvi zvinogona kuva chimwe chezvikonzero zvakakosha zvekuratidzwa kwechirevo chekuenzana. Ipapo mubvunzo unomuka - chii chinonzi sexism.
Zvinorevei kuti zvepabonde zvinorevei?
Kuita zvepabonde chinhu chinoreva kusarurwa kwevanhu kunoratidzwa nehutano. Vanhu vazhinji vanozvibvunza pachavo chii chiri chiito chepabonde. Uyu ndiye munhu anotsigira pfungwa dzepabonde. Aya mazwi anogona kureva chero zvepabonde, asi kazhinji vanoratidzwa mukusarurwa kwevakadzi . Pasinei nedzidziso yehurumende, maonero aya akapararira mune zvezvematongerwo enyika uye zvematongerwe enyika, dzidzo, mishonga, mukugadzirisa nyaya dzechitendero, mubasa rekambani yemagariro evanhu semhuri.
Zviratidzo zvekuita zvepabonde
Iyi pfungwa yakabatana zvikuru nehupenyu hwevanhu, iyo inoshandiswa munzvimbo dzakawanda dzebasa. Sezvo mutemo, murume wepabonde ane hupfumi hwepfuma, simba rezvematongerwe enyika, hutsika hwehupenyu. Murume anonzi ndiye musoro wemhuri, asi mukadzi anopiwa basa remukadzi weimba uye muchengeti wemwana. Nhoroondo yezvakaitika, zvichida kune manyorero mune izvi, asi kune mienzaniso apo bonde rakanaka rinogona kubhururuka bhizimusi munzvimbo uye rine simba, kuita bhizinesi uye kuzvikudza mune zvemitambo.
Kune dzimwe zviratidzo zvekuratidzwa kwebonde, iyo dzimwe nguva inogona kuenda isingaoneki, somuenzaniso:
- Kurukura nyaya dzakadai sewanano, mhuri, hupenyu hwehupenyu;
- zvisina kukodzera, dzimwe nguva kunyange majee asina kunaka;
- kubvuma kune vatungamiri vemhosva, pamwe nekugadzirisa nyaya dzezvematongerwo enyika nehupfumi;
- mhete yakasimba yekodhi;
- kudzvinyirirwa kwekodzero munzvimbo yebasa;
- chinopesana nekukura kwebasa;
- mubhadharo.
Zvinokonzera kusangana pabonde
Sezvo mutemo, zvitubu zvekuita zvepabonde zvinowanikwa mumasangano evanhu, mitemo uye tsika. Ruzhinji runoshandiswa kuchokwadi chokuti vakadzi:
- inotora zvinyorwa zviduku zvine misha miri;
- nguva yakawanda yakazvipira kumhuri uye kurera kwevana ;
- kutungamirira imba;
- nguva shomanana yakazvipira kune zvinetso zvematongerwo enyika;
- vane pfungwa dzisina kugadzikana.
Izvo zvisiri izvo zvinongororwa zvinogona kuva zvikonzero zvekusarudzwa kwevakadzi, kunyange zvazvo kune mienzaniso yakawanda iyo vakadzi muzviitiko zvizhinji vakapfuura varume muhupenyu hwakasiyana-siyana hwehupenyu kana kuti vakaenderera mberi neukama hwakasimba, vasingabvumiri mumamiriro emhuri, emabasa, ezvematongerwo enyika, emutemo uye ezvehupfumi.
Mhando dzeChismism
Kazhinji vepfungwa dzepfungwa vanosiyanisa maitiro maviri ezvakadaro:
- Kuvhura uye kuvenga, apo vamiririri vevarume pane chero mukana vanoedza kunyadzisa mukadzi pachena.
- Kubatsira - varume vanobata vasikana zvakanaka, asi nenzira imwecheteyo vanofunga kuti havakwanisi uye havazvidziviriri.
Kuita zvepabonde kwevarume kunogona kuzviratidza pane zvakasiyana neukomana hwakasiyana, somuenzaniso:
- Hostile.
- Kunopisa kana kunogumbura.
- Kurapa chiremera nemikana yekusimudzira.
- Patronizing.
Kusarudzwa kweizvi kana kuti mazano, chaizvoizvo, kunoenderana nehutano hwebasa, hukama hwevamwe vanobatana, humwe zvirongwa, maonero evanhu, mitemo yemagariro evanhu kana tsika dzechitendero nemhuri . Pakati pemhando dzakawanda dzekuita zvepabonde, zvinotevera zvinowanzosiyana:
- kubasa;
- mumhuri;
- mune yekudzidza;
- muine shamwari.
Kuita zvepabonde nekudzimai
Kudzimai ndeye pfungwa yekuenzana kwekodzero pakati pevarume nevakadzi muzvikamu zvakasiyana-siyana zvehupenyu. Muzviitiko zvizhinji, izvi ndezvematongerwo enyika, zvehupfumi, dzidzo uye hutano. Kazhinji izwi iri rinofananidzwa nemafungiro evarumekadzi zvepabonde, izvo hazvisi chokwadi zvachose. Vakadzi ndivo pfungwa yekuenzana kwehutano, uye zvepabonde kune vakadzi ndekuratidzwa kwekusarura kune varumekadzi.
Ageism uye Sexism
Sezvo mutemo, zvekuita zvepabonde chinhu chakajairika, chinogona kushandiswa muzvikamu zvakasiyana zvevanhu. Kazhinji, zvimwe zvekuratidzwa kwazvo zvakafananidzwa nezera hwekuzvarwa-kukanganisa kwekodzero dzevanhu vakwegura, asi kana pfungwa yekutanga iri yakazara, inoreva vamiririri vemarudzi ose emakore, ipapo mune imwe nyaya inotevera tinoreva kurembera kwakakodzera. Izwi rechipiri rinoreva kusava nekusarura kwevanhu vezera rinoremekedzwa, asiwo kusaremekedza mafungiro kwavari. Nokudaro, isu tinogona kutaura kuti kushevedza kuchava chimwe chezviratidzo zvepabonde.
Nzira yekugadzirisa sei zvepabonde?
Nhengo dzakawanda dzevanhu dzinopesana nekuita zvepabonde. Izvi zvinogoneka, nokuti vanhu vanogara munharaunda yezvematongerwo enyika, vane kodzero yekutaura nekuvhota, uye hutano haufaniri kuva chinhu chinokosha pakugadzirisa nyaya ipi neipi. Mumwe munhu anoita zvepabonde achadzivirira maonero ake - murume kubva pamazuva ekare aive nemutengi, ane simba uye asingatauri mupfungwa. Imwe nzvimbo yakasiyana inobatwa netsika dzechitendero netsika, kunamatira kunogona kupesana nemimwe mitemo yenyika. Mukurwisa kusangana pabonde, nzira dzinotevera dzinoshandiswa:
- mazwi;
- kukurukurirana;
- pamusana pekushanda kwemhepo, musangano dzimwe nguva unosangana;
- Kutsvaga rubatsiro kubva kumasangano evanhu vanobata nenyaya dzakadaro;
- rubatsiro rwepfungwa;
- kukokwa kwemashizha nematare.
Kana pane zviratidzo zvekuita zvepabonde, pane dzimwe nguva kune mazwi akakwana, uye pane dzimwe nguva kutongwa kunodiwa. Nzira dzekusarura dzinoenderana nehutano haisi nyaya yezvino. Chii chinonzi sexism, chinozivikanwa kubvira pakati pezana remakore rechi20, asi hapasisina maonero akajeka pamusoro peizvi. Munhu wese achadzivirira maonero ake. Zvichida iwe unofanira kuwana nzvimbo yepakati, nokuti kune nzvimbo umo murume nemukadzi vanogona kubudirira kubudirira kumwe chete, asi kune zvinhu izvo mumwe wevanhurume anoita zvakanaka.